- Nói lắp không phải là bệnh nan y gì cả, tuy nhiên lại là tật làm ảnh hưởng xấu đến khả năng giao tiếp và những mối quan hệ xã hội.
Nếu một người thân quen bạn mắc tật này, hãy chỉ cho họ những cách không thể bỏ qua khi muốn chữa nói lắp dưới đây.
1. Tập đọc to hàng ngày
Người nói lắp nên tập đọc to mỗi ngày một lần. Những ngày đầu còn khó khăn, hãy đọc một đoạn ngắn chừng 200 chữ trước, sau đó tăng dần lượng từ, hoặc tăng dần số lần với khoảng thời gian cách xa nhau trong ngày để đỡ thấy chán nản. Trước hết là đọc cho mình nghe, ghi âm, sau đó nhờ một người bạn nghe mình đọc, nâng cao hơn nữa là đọc thơ, hát trước bạn bè. Điều này vừa có thể khắc phục trở ngại về ngôn ngữ, vừa khắc phục được trở ngại về tâm lý. Người nói lắp phải dám mạnh dạn thể hiện mình, cố ý nói chuyện ở chỗ đông người để cho sự căng thẳng giảm đi. Sự tập trung tinh thần vào tiết tấu và âm luật sẽ khiến bệnh nhân chuyển được sự chú ý đối với động tác phát âm, dần dần sẽ nói tự nhiên hơn.
2. Tập nói trước gương
Đứng trước gương tập nói hay thường xuyên nói chuyện cùng với những người thân của mình là một trong những cách đem lại hiệu quả cao. Nhưng lưu ý là phải luyện tập đều đặn, kiên trì hằng ngày. Việc nhìn vào gương và nói có thể khiến bạn không tập trung, nhưng lại đánh thức thị giác và những giác quan khác giống như khi bạn giao tiếp với người khác, cho nên nó là cách rèn luyện tốt việc tập trung nói của mình ngay cả khi có những tác nhân khác làm dao động tâm lý của bạn. Rất nhiều người khi nói một mình thì dễ nhưng khi đối mặt với đối phương, họ lại bị ảnh hưởng tâm lý đó và nói lắp, nói không đúng nội dung mình chuẩn bị. Tập nói trước gương giúp bạn tránh được điều đó kha khá đấy.
3. Các bài tập thể chất
Chắc bạn khá tò mò vì thấy thể chất liên quan gì đến thanh quản hay phát âm và nói. Có đấy, rất mật thiết là khác. Các MC dẫn chương trình, biên tập viên, ca sĩ họ đều phải trải qua những bài tập hít vào, thở ra, thở bằng miệng, hít bụng khí, khẩu hình... Chữa nói lắp cũng vậy, có nhiều người mắc tật nói lắp nhiều từ, nhiều âm mà quên đi hoặc không thể phát âm được nhiều âm khác, do vậy việc luyện tập này để người mắc có thể phát âm thật trôi chảy tất cả âm thanh tạo nên từ, câu. Kết hợp được các bài tập này, không những chữa tật nói lắp mà còn luyện được một giọng nói trầm bổng, có sức cuốn hút nữa. Một số bài tập thể chất có thể áp dụng:
- Thả lỏng các cơ căng ở lưng, cổ và cánh tay. Thả lỏng và buông vai xuống mức tự nhiên.
- Rung bật môi vài giây trước khi bắt đầu nói.
- Lắc chân và cánh tay để giảm căng cơ. Vặn phần thân trên.
4. Thư giãn tinh thần
Muốn bỏ được nói lắp, trước hết phải xóa bỏ trở ngại về tâm lý. Nếu xem nói lắp là vấn đề quá nghiêm trọng thì trở ngại tâm lý sẽ tăng lên. Ngược lại, nếu cho đó là một tật bình thường, có thái độ coi thường thì sẽ dễ uốn nắn, thậm chí không chữa cũng khỏi. Tự nhủ rằng bạn sẽ thực sự làm tốt. Khi lo lắng bạn sẽ càng dễ nói lắp hơn. Để luyện tập tốt, thể chất và tinh thần đều cần được thư giãn. Cách làm như sau:
- Tự nhủ: "Mình mạnh hơn nói lắp nhiều" hay "mình chủ động không gặp nó nó sẽ tự rời xa".
- Đừng cho rằng đây là tình huống nghiêm trọng. Nói lắp một chút cũng không sao - để tránh áp lực tâm lý rằng nhất định không được nói lắp, bạn sẽ nản lòng ngay.
- Tập trung chú ý trong đầu. Nhẹ nhàng để sự tập trung chầm chậm chảy đến những bộ phận xa nhất của cơ thể, thở đều.
- Bạn có thể thực hiện điều này dưới dạng thiền.
Trên đây là những một cách đơn giản nhưng hiệu quả, bạn hãy tập luyện thường xuyên để đạt kết quả như ý nhé.
Ngọc Lan(tổng hợp)
Tật nói lắp ở người lớn thường chiếm tỉ lệ ít hơn so với ở trẻ em, tuy nhiên khó điều trị hơn nhiều.
Bài báo được xuất bản cách đây vài năm tại Mỹ đã gây chú ý bởi nó chỉ ra rằng, trẻ em không cần bất cứ loại điều trị nào mà tật nói lắp sẽ tự biến mất khi trẻ lớn lên.
Ngay từ khi trẻ có dấu hiệu nói lắp, bạn cần có biện pháp rèn luyện, giúp trẻ sửa tật này.
